Alex Gibney z Nagrodą za Wybitne Osiągnięcia w Filmie Dokumentalnym na EnergaCAMERIMAGE 2022

22/09/22

Filmy dokumentalne cieszą się w ostatnich latach nieustannym wzrostem popularności, a ich miłośnicy zdają się cenić w tego typu produkcjach przede wszystkim to jak realny i trwały wpływ na ich życie wywierają, zmieniając sposób ich myślenia, zachowania oraz postrzegania otaczającego ich świata. Dokumenty oferują nam narzędzia do zmiany samych siebie, przybliżając nam historie i osoby, których wcześniej nie znaliśmy.

Chłonąc ich treści, dopełniane obrazami przeróżnych społeczności i kultur, zdarza nam się jednak zapomnieć, że projekty dokumentalne są czyjąś twórczą wizją, opracowaną, nakręconą i zmontowaną tak, by osiągnąć zamierzony efekt. Filmy dokumentalne bowiem, podobnie jak produkcje fabularne, tworzone są z myślą o konkretnym celu, którym może być poszerzenie horyzontów widza lub podzielenie się z nim dziełem czyjegoś życia.

Alex Gibney

Międzynarodowy Festiwal Filmowy EnergaCAMERIMAGE niestrudzenie promuje i celebruje sztukę współczesnego kina nonfiction, ukazując niezliczone sposoby, w jakie potrafi ono wywoływać silne emocje i poszerzać świadomość dzięki sugestywnym obrazom i angażującym opowieściom. Z wielką radością informujemy tym samym, że podczas 30. edycji EnergaCAMERIMAGE (12–19 listopada 2022) będziemy mieli niepowtarzalną okazję powitać wyjątkowego twórcę, którego niezmiernie angażujące i wnikliwe filmy dokumentalne realizowane w charakterystycznym stylu sprawiają, że znajduje się w ścisłej czołówce współczesnych dokumentalistów. Reżyser Alex Gibney, okrzyknięty przez magazyn Esquire „najważniejszym dokumentalistą naszych czasów”, specjalizuje się w dokumentalistyce śledczej, a jego często kontrowersyjne filmy ujawniają zarówno brzydkie, jak i piękne strony współczesnego świata. Alex Gibney dołączy do nas w Toruniu, aby odebrać Nagrodę za Wybitne Osiągnięcia w Filmie Dokumentalnym. Laureat spotka się również z naszymi widzami, aby opowiedzieć o swojej twórczości oraz porozmawiać o odpowiedzialności i etosie dokumentalisty.

Kadr z filmu "Kurs do Krainy Cienia"

Już jako nastolatek Gibney, syn słynnego dziennikarza, jeździł w miejsca i rozmawiał z ludźmi, z którymi prawdopodobnie nie powinien się w takim wieku spotykać i rozmawiać, co szybko zaowocowało jego trwającą po dziś dzień fascynacją możliwościami i zagrożeniami, jakie stwarza reżyserowanie i produkcja filmów dokumentalnych. Swoją płodną karierę rozpoczął w latach 80., kształtował swój styl w latach 90., a w pierwszej dekadzie XXI wieku zaczął przyciągać uwagę międzynarodowej publiczności serią zadziwiających i pouczających filmów. Wśród nich były: Przekręt w Enronie ujawniający chciwość i korupcję w jednej z najbardziej wpływowych korporacji amerykańskich; nagrodzony Oscarem® Kurs do Krainy Cienia będący przerażającą opowieścią o nieludzkich praktykach we wczesnych latach wojny w Afganistanie; Mea Maxima Culpa: Milczenie Kościoła – prawdziwie przerażająca relacja o dziesięcioleciach wykorzystywania seksualnego i pedofilii w Kościele katolickim. Wszystkie niezwykle kontrowersyjne, wszystkie zaciekle dyskredytowane przez przedstawione w nich organizacje – i wszystkie niewiarygodnie poruszające i pouczające.

Kadr z filmu "Gonzo: życie i twórczość doktora Huntera S. Thompsona"

Jednak choć te trzy arcydzieła kina dokumentu słusznie określa się mianem pozycji obowiązkowych, stanowią one zaledwie wierzchołek góry lodowej tego, co filmografia Gibneya może zaoferować każdemu, kto nie boi się odkrywać głębokich pokładów systemowej dezinformacji i odwiecznej dwuznaczności współczesnego świata. Jego Gonzo: życie i twórczość doktora Huntera S. Thompsona skupia się na wyjątkowym dziennikarzu i jego kontrowersyjnych metodach, a Ściśle tajne: Historia WikiLeaks mistrzowsko przedstawia ludzi stojących za najbardziej osławionymi organizacjami naszych czasów, których misją jest publikacja tajnych dokumentów, aby doinformować i przywrócić władzę społeczeństwu. Upadek gubernatora jest wnikliwym portretem nowojorskiego polityka, którego losy symbolizują wszystkie wady współczesnej polityki, a Zbrodnia stulecia przedstawia kryzys opioidowy w Ameryce z tak uderzającą drobiazgowością, że wielu odbiorców nie było w stanie uwierzyć, że może to być prawdą.

Kadr z filmu "Steve Jobs: człowiek-maszyna"

Chociaż Alex Gibney znany jest przede wszystkim ze swoich starannie przygotowanych od strony merytorycznej dokumentów śledczych ujawniających korupcję, chciwość i zepsucie ukryte pod wieloma warstwami korporacyjnych i instytucjonalnych kłamstw, ma również niewiarygodny talent do znajdowania ludzkich niedoskonałości w kulturowych mitach i legendach. Przykładem mogą być tu filmy Steve Jobs: człowiek-maszyna, Frank Sinatra – życie gwiazdy oraz Kłamstwa Armstronga o słynnym kolarzu szosowym Lansie Armstrongu. Nasz tegoroczny laureat to także niezwykle aktywny zawodowo producent promujący projekty dokumentalne, które bez jego wsparcia prawdopodobnie nigdy nie ujrzałyby światła dziennego, a także wszechstronnie utalentowany dziennikarz, który pisze m.in. dla The Atlantic i The Huffington Post. Ponadto Gibney wyreżyserował odcinki seriali fabularnych, takich jak Billions czy The Looming Tower, a obecnie jest na etapie preprodukcji thrillera o wojnie w Wietnamie zatytułowanego Two Wolves z udziałem Viggo Mortensena i Caleba Landry Jonesa.

Kadr z filmu "Kłamstwa Armstronga "

Zbudowany na fundamencie wieloletniej, niesłabnącej dociekliwości dziennikarskiej oraz skrupulatnego researchu, bezkonkurencyjny dorobek Alexa Gibneya wywołuje głębokie emocje, konfrontując widzów z niewygodnymi faktami i bolesną prawdą. Można nie zgadzać się z jego punktem widzenia, można nawet czuć się nieswojo oglądając jego filmy, jednak po zapoznaniu się z twórczością Alexa Gibneya nie jest się już tą samą osobą. A to nie lada wyczyn w czasach narastającego chaosu społecznego i politycznego, w którym skandal goni skandal, a ludzie mają już serdecznie dosyć kolejnych wiadomości o złoczyńcach, którzy zawiedli ich zaufanie. Jesteśmy więc niezmiernie podekscytowani mogąc powitać Alexa Gibneya w Toruniu, gdzie porozmawia z uczestnikami naszego festiwalu o swojej twórczości. Szczegółowy plan wizyty naszego laureata Nagrody za Wybitne Osiągnięcia w Filmie Dokumentalnym wraz programem jego retrospektywy ujawnimy w późniejszym terminie.