Kasia Taras
Alchemia. O sztuce operatorskiej.
Wszystko, co najlepsze
Układanie programu festiwalu jest jak tworzenie narracji. Z kolażu prezentowanych filmów zawsze wyłania się jakiś scalający wszystko element, podstawowy temat. W zeszłym roku chcieliśmy opowiedzieć o człowieku, który może być ( i jest) i grzeszny i święty. Pojawił się antybohater - Brandon ze Wstydu McQueena, Bobbita i Fassbendera; cwaniaczek, w którym obudził się heros - Socha z W ciemności Holland i Dylewskiej; heros zagrany bez jednej fałszywej nuty przez Marcina Dorocińskiego w Róży Smarzowskiego i Sobocińskiego jr.; pragnący miłości i akceptacji potłuczeni i odarci z godności, a jednak tak ludzcy i poruszający bohaterowie Nothing's All Bad,; szekspirowski wódz przeniesiony na Bałkany - Koriolan Fiennesa i Ackroyda. Poznaliśmy synów, którzy zdobyli się wobec swoich ojców na transgeneracyjny gest pojednania, dający się interpretować jako nowe czytanie przeszłości, jej akceptację nierównoznaczną z pogodzeniem się z tym, co było - Kret i Lęk wysokości.

W tym roku opowiemy o tym, co niepokoi i jątrzy, pozbawia dobrego samopoczucia, choć zaczynamy od solidnej lekcji kina i dowodu wiary w kino, czyli od Side by Side Kenneally'ego.


Pokażemy Dzikusy (reż. Alejandro Fadel, zdj. Julian Apeztaguia i Manuel Rebella) i Hatred (reż. Reza Dormishian, zdj. Touraj Aslani), bo zło, przemoc i zbrodnia nie są zarezerwowane dla świata dorosłych, choć ich ofiarami najczęściej padają dzieci, jak jest w Wiedźmie wojny (reż. Kim Nguyen, zdj. Nicolas Bolduc), gdzie to, co najważniejsze dzieje się poza kadrem, bo przecież najważniejszym organem widza jest wyobraźnia; albo w Broken (reż. Rufus Norris, zdj. Rob Hardy).

Zaproponujemy dyskusję o tym, czym jest tożsamość, którą być może sprowokują Holy Motors (reż. Leos Carax, zdj. Yves Capa i Caroline Champetier) i Na zawsze Laurence (reż. Xavier Dolan-Tadros, zdj. Yves Belange).

Przyjrzymy się granicom manipulacji, bo między innymi i o tym opowiada MistrzPaula Thomasa Andersona, doskonały przykład współpracy autora zdjęć - Mihai Malaimare Jr., z autorem scenografii, którym jest nie byle kto, bo sam Jack Fisk, gość zeszłorocznego festiwalu.

Już włoscy neorealiści odkryli, że najlepszą inspiracją jest to, co wydarzyło się naprawdę, i właśnie taką genezę mają: Operacja Argo Bena Afflecka z, jak zwykle, niezwykle intensywnymi zdjęciami Rodrigo Prieto; i Pora Nosorożca (reż. Bahman Ghobadi, zdj. Tauraj Aslani) ze zjawiskową Moniką Bellucci.

Polskę w konkursie głównym będzie reprezentować wyrastająca z niezmiernie osobistych doświadczeń reżysera i jego ojca ObławaMarcina Krzyształowicza ze zdjęciami Arkadiusza Tomiaka, która jest opowieścią o zdradzie, ale także o przebaczeniu. Trudno "nie czytać" Obławy nie mając z tyłu głowy Róży. I wcale nie chodzi o to, że w obydwu filmach wystąpił Marcin Dorociński, tylko o to, że Smarzowski i Krzyształowicz proponują nam dekonstrukcję pewnych mitów. I o to, że obydwaj dają nadzieję, że unurzanie i zanurzenie w śmierci można przezwyciężyć.

Złota Żaba
Jednak konkurs główny nie będzie aż tak minorowy, ponieważ wierzymy w potęgę wyobraźni i dlatego pokażemy Atlas chmurWachowskich i Tykwera, do którego zdjęcia zrealizowali Frank Griebe i John Toll, współtwórca niezapomnianej Cienkiej czerwonej linii. Zaprezentujemy również Bestie z południowych krain (reż. Benh Zeitlin, zdj. Ben Richardson), a także ujawnimy, jak mężczyźni postrzegają zdradę, miłość i bycie ojcem - Mój rowerPiotrów Trzaskalskiego i Śliskowskiego.

W Konkursie Filmów Polskich zderzą się filmy o przeszłości: 80 milionówWaldemara Krzystka z energetycznymi, witalnymi zdjęciami Piotra Śliskowskiego - takiego filmowego wizerunku lat 80. nie pamiętam, frapujący SekretPrzemysława Wojcieszka z niezmiernie dojrzałymi zdjęciami Kuby Kijowskiego, doskonale spointowana YumaPiotra Mularuka (zdj. Tomasz Dobrowolski), wreszcie Jesteś Bogiem (reż. Leszek Dawid, zdj. Radosław Ładczuk); z bardzo sprawnie zrealizowanymi thrillerami (dobry thriller w kinie polskim to rzadkość) - Zabić bobra (reż. Jan Jakub Kolski, zdj. Michał Pakulski) i SupermarketMacieja Żaka, gdzie autor zdjęć Jan Holoubek musiał się zmierzyć z arcytrudną lokacją. Szczególną propozycją, choć jak najbardziej na miejscu w konkursie, gdzie ocenia się sztukę operatorską, jest ImagineAndrzeja Jakimowskiego ze zdjęciami Adama Bajerskiego, którym udało się pokazać, jak osoba niewidoma postrzega świat.

Spośród propozycji prezentowanych w konkursach debiutantów szczególnie warto się przyjrzeć Chaice (reż. Miguel Angel Jimenez, zdj. Gorka Gomez Andreu), opowieści o kobiecie "jak z Czechowa" żyjącej w przestrzeni i czasie po pierestrojce, piękne, pełne, zmysłowe i mądre kino.

W konkursie wideoklipów warto prześledzić, jak radzą sobie w zderzeniu z obrazami aktorskimi animacje.

Opera Nova
Z propozycji pozakonkursowych nie można pominąć retrospektywy Wadima Jusowa, już samo hasło "Rublow" jest wystarczającą rekomendacją, i oczywiście pokazu filmów Davida Lyncha, spotkania z kinem Gusa Van Santa również.

PokłosiePasikowskiego i Edelmana, MiłośćHanekego i Khondjego, Niebiańskie dniMalicka i Almendrosa, Dzieje grzechuBorowczyka i Samosiuka, Cezar musi umrzećbraci Tavianich z debiutującym jako autor zdjęć Simonem Zampagno, Za wzgórzamiCristana Mungiu i Olega Mutu, To tylko wiatrBenedeka Fliegaufa i Zoltana Lovasiego, i Children of SareyevoAidy Begic i Erola Zubcevicia - to zestaw obowiązkowy każdego, kto kocha kino, a przede wszystkim, chce zobaczyć więcej.