MICHAEL APTED Z NAGRODĄ ZA CAŁOKSZTAŁT TWÓRCZOŚCI DLA REŻYSERA

02/11/16

Michael Apted był od samego początku świadomy odpowiedzialności związanej z tworzeniem dzieł filmowych. Był rok 1963, młody chłopak zaczął karierę od sześciomiesięcznego stażu w Granada Television, gdzie zajmował się wyszukiwaniem materiałów. Jednym z jego pierwszych projektów był dokument Paula Almonda Seven Up!, powstały w ramach popularnej serii World in Action. Pomysł był prosty: czternaścioro siedmiolatków z różnych warstw społecznych opowiada o swych marzeniach i aspiracjach. Apted odpowiadał między innymi za wyszukanie odpowiednich dzieciaków, a Seven Up! nie tylko wywołał dyskusję na temat nierówności społecznych w Wielkiej Brytanii, ale zapoczątkował także jeden z najbardziej niesamowitych projektów dokumentalnych w historii. Apted i Granada postanowili bowiem kontynuować eksperyment i co siedem lat powstawał kolejny film z udziałem ich „podopiecznych”. Ostatnia jak dotychczas część, 56 Up, miała premierę w 2012 roku, z udziałem trzynastki pierwotnych bohaterów, a cała seria stała się wyjątkową panoramą ludzkich losów. 63 Up ma mieć premierę w 2019 roku.

Michael Apted,

Archiwum Michaela Apteda

Dokumentalny cykl stał się jednym z najbardziej znanych projektów w karierze Apteda. A reżyser zapisał w swojej filmografii zarówno komercyjne hollywoodzkie przeboje (bondowski Świat to za mało, Opowieści z Narnii: Podróż Wędrowca do Świtu) i zdobywające prestiżowe nagrody filmy niezależne (Córka górnika z Oscarową^® rolą Sissy Spacek, Goryle we mgle z nominowaną do Oscara^®Sigourney Weaver), jak i zaangażowane społecznie i politycznie dokumenty (Incydent w Oglala o Siuksie-aktywiście, który został w podejrzany sposób skazany na dożywocie za domniemane zamordowanie dwóch agentów FBI, a także Moving the Mountain o zakończonych tragicznie studenckich protestach na placu Tian'anmen w Chinach). Zanim jednak do tego wszystkiego doszło, przyszły reżyserski kameleon szlifował swoje umiejętności i wyrabiał artystyczną wrażliwość w Granada Television, która była w tamtych latach idealnym miejscem dla młodych zdolnych ludzi. Michael Apted wyreżyserował między innymi odcinki legendarnej opery mydlanej Coronation Street oraz telewizyjną adaptację sztuki The Collection Harolda Pintera, z Laurence'em Olivierem, Malcolmem McDowellem i Helen Mirren w rolach głównych.

Kadr z filmu "Seven Up!"

W pełnometrażowym kinie fabularnym zadebiutował w 1972 roku dramatem wojennym The Triple Echo, następnie nakręcił Gwiezdny pył (o wczesnych latach rock and rolla w Wielkiej Brytanii) oraz Szantaż (osadzony w Londynie dreszczowiec ze Stacym Keachem), po czym upomnieli się o niego producenci z Ameryki, zapewniając żądnemu wyzwań reżyserowi okazję do rozwoju na różnych frontach. Od kryminalnej Agatyz 1979 roku, w której dociekał wraz z Dustinem Hoffmanem przyczyn tajemniczego zniknięcia pisarki Agathy Christie (Vanessa Redgrave), poprzez niekonwencjonalne filmy o silnych i niejednoznacznych kobietach (Córka górnika, Goryle we mgle, Nell z nominowaną do Oscara^®Jodie Foster), po liczne przejawy kina gatunkowego (thriller polityczny Park Gorkiego, dramat sądowy Precedensowa sprawa, szalona komedia Przez kontynent). Apted z chęcią próbował swoich sił w różnych ciekawych projektach, wychodząc z założenia, że lepiej pracować i rozwijać się, nawet jeśli raz na jakiś czas coś może się nie udać, niż siedzieć z założonymi rękami i wyczekiwać idealnego scenariusza. W swojej karierze nakręcił 22 filmy kinowe.

Kadr z filmu "Córka górnika"

Nie zatracił przy tym w sobie ducha twórcy dociekliwego i niezależnego, wpisując w każdy ze swoich filmów albo wyraźne przesłanie społeczne (Na rozkaz serca o kulturze, tradycjach oraz prawach rdzennych Amerykanów, podobnie jak w dokumencie Incydent w Oglala), albo zgłębiając swoich bohaterów w sposób, który znamionował wieloletnie doświadczenie dokumentalisty (przekonał do udziału w Córce górnika mieszkańców Apallachów, którzy nie cierpieli hollywoodzkich stereotypów na swój temat). Zawsze interesował go przede wszystkim człowiek, ze wszystkimi jego odcieniami i obliczami, stawiany na tle różnego rodzaju sytuacji, fikcyjnych bądź opartych na faktach, nawiązujący relacje z innymi. Tę wrażliwość przeniósł także w XXI wieku w ramy tzw. „Złotej Epoki Telewizji”, kręcąc odcinki takich seriali jak Rzym, Ray Donovan czy Masters of Sex. I nie zapominał o swoim zobowiązaniu wobec kilkunastu brytyjskich dzieciaków, które dorastały na jego i milionów widzów oczach.

Kadr z filmu "Goryle we mgle"

Michael Apted poświęcił całe swoje życie sztuce filmowej i wytyczaniu jej nowych ścieżek, wpływając swoimi projektami na niezliczoną ilość ludzi na całym świecie.

Nakręcił również oficjalny film promujący Mistrzostwa Świata w piłce nożnej w 2006 roku; był producentem wykonawczym Draculi Francisa Forda Coppoli; przez trzy kadencje sprawował funkcję Prezydenta Amerykańskiej Gildii Reżyserów Filmowych; promuje od lat zawzięcie kino dokumentalne poprzez swoje członkostwo w dokumentalnym oddziale Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej, któremu szefował także przez 4 lata. Jesteśmy zaszczyceni, że tak doświadczony i zaangażowany w sprawy kina i telewizji twórca przyjedzie do Bydgoszczy, żeby odebrać Nagrodę Camerimage za Całokształt Twórczości dla Reżysera. Michael Apted zgodził się również objąć pozycję Przewodniczącego Jury Konkursu Etiud Studenckich, dodając jednej z najbardziej popularnych sekcji na Camerimage jeszcze większego prestiżu.

Kadr z filmu "56 Up"